Van groeiende kunstogen tot spuitgietprinters

05/03/2015

Door Liam van Koert

Gisteren om 17.00 sloot RapidPro 2015 voor het laatst dit jaar haar deuren. De congres- beurs-combinatie over 3D-produceren lijkt de pubertijd te zijn ontstegen. Hetzelfde geldt voor 3D-productie zelf. En hoewel nog niet alle getallen binnen zijn, moet het wel heel raar lopen wil het eerste jubileum met groeicijfers op alle fronten worden afgesloten.


     

 

Het vijfde jaar. Drie dagen. Twee beurzen met 120 exposanten , 56 lezingen en in de eerste twee dagen een slordige 3500 bezoekers. Het zijn alle ingrediënten die nodig zijn voor een uniek evenement in de Benelux, dat zelfs de aandacht van onze oosterburen weet te trekken. Blijkbaar is de behoefte aan 3D-kennis groot, en het aantal plekken waar deze in de volle breedte kan worden gehaald nog beperkt. In een eerder interview met Els van de Ven van Mikrocentrum kwam al eerder aan bod wat het belang is van een ketenbenadering als het om 3D productie gaat. Ook over de krachten die de 3D-revolutie in een stroomversnelling brengen hebben we op The Factory Files al een uitgebreid artikel gepubliceerd. Dat leest u hier. We beperken ons in dit artikel daarom tot een tweetal kenmerkende innovaties die op RapidPro 2015 te zien waren. 


Award
Traditioneel wordt op RapidPro de RapidPro Award uitgereikt aan de meest opmerkelijke innovatie van de beursvloer. Ook dit jaar was het aantal inzendingen van exposanten groot en viel The Text Factory de eer ten deel om in de jury zitting te nemen. Het niveau van de inzendingen was hoog, wat de keuze er leuk, maar niet gemakkelijker op maakte. Toch kwamen er twee welverdiende nominaties uit de bus die niet alleen laten zien hoe breed het 3D-vakgebied, maar ook verrassen met wat we allemaal nog niet bedacht hebben. 

4D-kunstoog
De eerste nominatie was het Medische Centrum Amsterdam. De inzending betrof hun gehele 3D InnovationLab, waar ontzettend veel baanbrekend werk wordt verricht. Ze staan allemaal in het teken van nieuwe behandelmethoden met behulp van computer desiggn, 3D printen, robotica en chirurgie in combinatie met nieuwe materialen zoals stamcellen. Het lab heeft dan ook vele disciplies in huis: medici, onderzoekers, ontwerpers en ingenieurs. Een van hun recente vindingen is een kunstoog dat wordt ontwikkeld in samenwerking met de afdeling oogheelkunde, Frédérique Bak en Jelmer Remmers van Kunstogen B.V. en de TU Delft. Kinderen die een oog moeten missen vanwege bijvoorbeeld oogkanker, krijgen meestal een kunstoog. Dat oog moet meerdere keren vervangen worden door een groter exemplaar. Daarom wordt nu een 4D-geprint oog ontwikkeld, dat is een kunstoog dat in de loop der tijd zelf groter wordt. Een ander aspect is dat dit kunstoog een pupil krijgt die van grootte kan veranderen, afhankelijk van de lichtinval. 

Spuitgietprinter?!
De tweede nominatie was voor machinebouwer Arburg. Deze Duitse fabrikant van spuitgietmachines dicht met een slimme ontwikkeling het gat tussen spuitgieten en 3D-printen. Spuitgieten loont zich door de hoge kosten van de mal alleen voor grote series, maar is dan wel zeer kostenefficiënt en snel. Maar wat als je de kennis van granulaat en spuitkoppen nu eens aanwenden voor enkelstuksproductie? Het resultaat is de Arburg Freeformer, een unieke machine die een speciale extruder combineert met een beweegbare tafel waarop de producten worden geprint. De voordelen zijn evident: er kan gewoon met granulaat worden gewerkt waarvan de eigenschappen bekend zijn. De technologie is stof en dampvrij en het supportmateriaal is gewoon oplosbaar in water. En doordat het systeem zeer open is en alle procesparameters kunnen worden getweaked, is er volgens Arburg nu eindelik een methode waar het proces aan het materiaal kan worden aangepast en niet andersom. Overigens is op RapidPro alleen nog de nulserie te vinden, die nog niet met alle standaard spuitgietmaterialen overweg kan. Diverse harde en zachte materialen vormen, ook in combinatie geen probleem. Maar aan polyethyleen, dat door de kristallijne structuur de neiging heeft te krimpen en vervormen tijdens het afkoelen, wordt nog hard gewerkt. Des al niet te min was hoeft de RapidPro machine niet mee terug naar Duitsland. Hij vond direct een nieuw thuis in het Limburge Chemelot.