Kunnen machines zelf energie besparen?

26/09/2019

Door Ad Spijkers

Samen met grote gebruikers hebben Ökotec Energiemanagement en het Fraunhofer-Institut für Produktionsanlagen und Konstruktionstechnik (IPK) een systeem ontwikkeld dat de werking van installaties automatisch zuiniger met energie maakt.


     

De energie-efficiëntie van machines en installaties wordt steeds belangrijker als economische en ecologische factor. Maar bedrijven kunnen niet alleen vertrouwen op de aanschaf van nieuwe technologie. Bestaande installaties moeten ook zo energetisch zuinig mogelijk worden geëxploiteerd. Tot nu toe hebben hun operators alleen op basis van hun ervaring de optimale instellingen kunnen benaderen.

EnEffReg

EnEffReg is een intelligent digitaal besturingssysteem dat de werking van een installatie automatisch regelt volgens de criteria van energie-efficiëntie. In een gezamenlijk project hebben de onderzoekspartners Ökotec en Fraunhofer-IPK haalbaarheid van de aanpak van de EnEffReg bevestigd. Zij werkten daarbij nauw samen met Bayer, Daimler en Thyssenkrupp Steel Europe en konden voor hen aanzienlijke energiebesparingen realiseren.

Het proefproject richtte zich op toevoersystemen die koude, warmte of verse lucht leveren voor productie- en laboratoriumomgevingen. Zij nemen een groot deel van het totale energieverbruik van bedrijven voor hun rekening. Zelfs een klein verbeteringspercentage kan al een flinke besparing opleveren. Afhankelijk van de installatie en het gebied kunnen besparingen van 10% tot 30% worden gerealiseerd. Slechts een voorbeeld zijn sproeisystemen voor koeltorens (foto:  Ökotec Energiemanagement ). Deze resultaten moeten in de toekomst gemakkelijk overdraagbaar zijn naar andere fabrieken.

De besturing van de installaties is gebaseerd op de EnEffCo software voor energie-efficiëntie en op een methode die samen met het Bundesministerium für Umwelt, Naturschutz und nukleare Sicherheit is ontwikkeld. Tijdens bedrijf leest EnEffReg uitgebreide meetgegevens van een systeem uit en leert het gedrag van de installaties met betrekking tot hun efficiëntie. Zo kunnen netwerksubsystemen opnieuw worden aangepast en kan rekening worden gehouden met zelflerende wijzigingen.

Gericht regelen

In het EnEffReg®-project wilden de onderzoekers de energie-efficiëntie gericht regelen. Hiervoor hebben ze niet alleen metingen nodig, maar ook besturing binnen een gesloten regelkring. Op deze manier gaan ze een stap verder dan eerdere benaderingen en bereiken ze een hoger prestatieniveau.

In de loop van het gezamenlijke project werden ook nieuwe methoden ontwikkeld om factoren die de energetische efficiëntie van machines beïnvloeden, te visualiseren. Dit is een nieuwe oplossing voor de oude wens van wetenschappers en ingenieurs voor een grafische weergave van multidimensionale onderlinge verbanden, die ook kan worden gebruikt voor veel andere toepassingsproblemen, onafhankelijk van EnEffReg.

Op basis van de projectresultaten wil het bedrijf Ökotec de software verder ontwikkelen tot het rijp is voor de markt. Samen met Fraunhofer-IPK zal de komende jaren onderzoek worden gedaan naar kunstmatige inlichtingenmethoden en standaardisatie van interfaces.